محدثه شوشتری | شهرآرانیوز؛ در روزهایی که آب در دل خیلی از زمستان یخ زده به زندگی و روزگار بسیاری از مردم افغانستان زده است، مهرورزی با مهاجران این کشور حتی با اختصاص سهمیه واکسن هم میتواند امیدبخش باشد. این مهرورزی بدون هیچ خط و مرزی و بدون هیچ محدودیتی برای مهاجران غیرمجاز چند روزی است در مشهد آغاز شده است.
در پایگاه واقع در نزدیکی شلوغ بازار گلشهر، مهاجران در صف دریافت واکسن ایستاده اند. بحث بین صف واکسن مثل صفهای واکسن در دیگر نقاط مشهد، کرونا و مصائبش است. یکی از مرگ عزیزی میگوید و دیگری از ابتلای خودش و خانواده اش به کرونا که به سختی جان سالم به دربرده اند.
محمد هنوز رخت عزای مادر را بر تن دارد. تا دو ماه پیش هر روز صبح با موتور، مادرش را به کارگاه خیاطی میرساند و بعد خودش سر کار بنایی میرفت. اما کرونا مثل اجلِ معلق به جان هردو آنها افتاد. محمد بعد از سه هفته از بستر رهایی یافت، اما مادر برای همیشه چشمانش را بست. آنها پنج سالی میشود که از هرات به مشهد آمده و در گلشهر ساکن شده اند، اما جزو اتباع غیرمجاز به شمار میروند و نه کارت آمایش دارند و نه مدارک اقامتی دیگر.
محمد به محض اینکه در یک کانال خبری تلگرامی دیده که به اتباع غیرمجاز هم فراخوان داده اند، بدون مدرک واکسن میزنند، به پایگاه نزدیک شلوغ بازار آمده است. میگوید: اگر برای ما اتباع غیرمجاز هم زودتر از اینها واکسن میدادند، شاید مادرم هم حالا در صف کناری ام ایستاده بود.
هنوز تا نوبتش حداقل ۲۰ نفری مانده است. این تبعه غیرمجاز افغانستانی میگوید: «من دو ترس را در دلم دارم؛ یکی ترس از اینکه وقتی بفهمند تبعه غیرمجاز هستم شاید مشخصاتم را به پلیس بدهند و ترس دوم همان ترس مشترکی است که هر کسی قبل از زدن واکسن کرونا دارد.»
اظهارات دکتر حمیدرضا رحیمی، مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد را به او منتقل میکنیم که اطمینان داده است افرادی که به صورت غیرقانونی وارد کشور شده اند نیز از این بابت که در مراکز واکسیناسیون، آنها را به مراکز انتظامی و قضایی معرفی خواهند کرد، نگرانی نداشته باشند و با خیال راحت واکسنشان را دریافت کنند.
نفر پشت سر محمد تازه متوجه ماجرا میشود که اتباع غیرمجاز هم میتوانند واکسن کرونا دریافت کنند. این تبعه پنجاه ساله افغانستانی میگوید: «خودم و همسر و فرزندانم سال هاست که کارت اقامت داریم، اما خانواده برادرم هیچ مدرکی ندارند. برادرم دیابت دارد و همیشه انسولین تزریق میکند.»
ارگر ساختمانی است و در معرض ابتلا به کرونا. اگر خبردار شود که بدون هیچ مشکلی برایش واکسن کرونا میزنند، همین امروز خودش را میرساند.
بین صف شاید تعداد مهاجران غیرمجاز کم نباشــــد امــا همچنان این تـرس را دارند و تمایلی برای صحبت نشان نمــی دهـــند. روزهای سخت مهاجرت آنها را بی اعتماد به هر چیزی کرده و شاید به قول رخشان، یکی از تبعههای غیرمجازی که در صف واکسن است، تا وقتی واکسن نزند و از پایگاه واکسیناسیون خارج نشود، باورش نمیشود.
صف واکسن بانوان هم مثل صف مردان شلوغ است. بحث بر سر اینکه فلانی واکسن زد و چه عوارضی داشت و برعکس دیگری عوارضی نداشته، گُل گرفته. هر کسی در مورد کرونا و واکسنها هر چیزی خوانده و شنیده را نقل میکند. زهره تبعه افغانستانی و دانشجوست. او هم تا همین پارسال جزو اتباع غیرمجاز بوده، اما حالا کارت آمایش دارند. رنج و محدودیتهای زندگی به عنوان تبعه غیرمجاز را چشیده است. میگوید: اتباع مجاز هم برای خیلی از خدمات محدودیت دارند، چه برسد به اتباع غیرمجاز که هر لحظه ترس و بلاتکلیفی همراهشان است.
اختصاص سهمیه واکسن دادن به آنها شاید تنها قدمی باشد که احساس کنند کسی برای آنها به عنوان یک انسان قدم برداشته است. در واقع شاید دادن واکسن کرونا تنها خدمت مُجاز برای اتباع غیرمجاز باشد.
بین صف، بحث اختصاص واکسن به اتباع غیرمجاز به جای بحثهای قبلی بر سر ایمنی واکسنها و کرونا گُل میگیرد. هر کسی از افراد فامیل و آشنایان و همسایگان حــرف به مـــیــــان مـــی آورد که مدارک اقامتی ندارند و چقدر این خبر برای آنها خوشحال کننده خواهد بود.
برای اطلاع از روند واکسیناسیون اتباع غیرمجاز با مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماریهای معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم گفتگو میکنیم.
دکتر محمدجعفر صادقی به خبرنگار ما میگوید: کرونا در تاخت وتازش ثابت کرده است نه ملیت میشناسد و نه جغرافیا و مرز و بوم. برای همین اگر از نظر علمی و پزشکی بخواهیم این شرایط درست مدیریت شود باید مقابله و پیشگیری از کرونا بدون در نظر گرفتن این خط و مرزها باشد.
وی تأکید میکند: از اتباع غیرمجاز میخواهیم واکسن کرونا را از دست ندهند و از سهمیه اختصاص داده شده برای این گروه از اتباع استفاده کنند و اطمینان داشته باشند که همکاران ما در پایگاههای واکسیناسیون تنها هدفشان واکسینه کردن افراد و سلامتی آن هاست.
وی در پاسخ به این سؤال که چطور اتباع غیرمجاز به پایگاههای واکسیناسیون فراخوانده میشوند، توضیح میدهد: از آنجا که مشخصات و شماره تلفن این افراد ممکن است در سامانههای رسمی وجود نداشته باشد و پرونده سلامت نیز نداشته باشند، با اداره کل اتباع خارجی استانداری جلسه گذاشتیم تا ازطریق فراخوانهای عمومی، به گونهای اطلاع رسانی به این افراد انجام شود. به گفته دکتر صادقی، بر اساس سند ملی واکسیناسیون و برمبنای اصل عدالت و همچنین اصول پیشگیری از کووید۱۹ باید همه افراد، چه تبعه مجاز و غیرمجاز، واکسن دریافت کنند تا بتوان موج پنجم این بیماری را پشت سر گذاشت.
وی در پاسخ به دیگر سؤال خبرنگار ما که چه نوع واکسنی به اتباع مجاز و غیرمجاز در پایگاههای واکسیناسیون به مهاجران تزریق میشود، میگوید: به اتباع مجاز و حتی غیرمجاز همانند شهروندان مشهدی بدون درنظرگرفتن ملیت، واکسنهای موجود تزریق میشود. واکسن سینوفارم درحال حاضر تزریق میشود و به اتباعی که در دز اول واکسن آسترازنکا دریافت کرده اند، همان واکسنها تزریق خواهد شد. همچنین برخی از اتباع نیز براساس واکسن تزریقی در پایگاههای واکسیناسیون واکسن برکت را دریافت کرده اند.
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماریهای معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره اینکه برآورد شده است که چه تعداد تبعه غیرمجاز در مشهد واکسینه شوند نیز توضیح میدهد: بالغ بر ۳۵۰ هزار نفر تبعه مجاز در مشهد داریم که تاکنون ۱۰ درصد این اتباع واکسن کرونا را دریافت کرده اند. درباره اتباع غیرمجاز آمار رسمی وجود ندارد، ولی هیچ مشکلی در تأمین میزان واکسن مورد نیاز این اتباع غیرمجاز وجود ندارد و از رده سنی بالای ۱۳ سال، هر تبعه افغانستانی که به پایگاههای واکسیناسیون حاشیه شهر مراجعه کند، میتواند واکسن دریافت کند.
وی تأکید میکند: از ابتدای شیوع کرونا در سایر خدمات درمانی مربوط به این بیماری نیز هیچ تفاوت و تبعیضی قائل نشدیم، چه در مراحل غربالگری و شناسایی بیماران، چه در بحث بستریهای بیمارستانی و چه در انجام واکسیناسیون که برای اتباع چه مجاز و چه غیرمجاز انجام میشود؛ زیرا نمیخواهیم هیچ کانون واکسینه نشدهای در مشهد باقی بماند و از همین تریبون روزنامه شهرآرا نیز اعلام میکنیم که اتباع غیرمجاز هم برای دریافت واکسن به پایگاههای حاشیه شهر مراجعه کنند.